Τρίτη 18 Σεπτεμβρίου 2012

ԱՐԱՐԱՏԵԱՆ ԴԱՇՏԸ




Գեղեցիկ է Արարատեան Դաշտի ձմեռը: Հորիզոնը փակում են Մասիսի զոյգ սպիտակափառ գագաթները՝ հանդարտ ու պատկառելի: Եւ միթէ այս երկնամերձ պահակները չե՞ն ստեղծում այն անդորրը, որ տիրում է Արագածից մինչեւ Արաքս... Ահա՛ գորշ-դեղնաւուն այգիները: Իսկ այգիների գորշութեան մէջ ծիծաղում են արարատեան գիւղերն իրենց թիթեղեայ եւ կղմինտրէ տանիքներով ծածկուած տուֆաշէն առանձնատներով: Ձմեռային արեւի շողերի տակ պէծին են տալիս լայն լուսամուտների եւ ջերմոցների ապակիները:

Ձմեռային անշարժութիւնն ու լռութիւնը խզում են բարեկարգ ասֆալթէ ճանապարհներով տարբեր ուղղութիւններով սուրացող բեռնատարներն ու մարդատարները, որոնք սլաքների պէս անցնում են թափուր այգիների միջով ու անյայտանում: Թրաքթորներն ու էքսքաւաթորները հռնդում են ու փնչացնում:

Անպատմելի է քաղցրութիւնը երդիքների անոյշ ծխի, որն այնպէս կապոյտ բարձրանում է ու ձուլւում է երկնի մովի հետ. կարծես երկնակամարը, որ այնքաան լազուարթ է, իր գոյնն ստացել է պապենական օճախների ծխից: Ահա եւ աղաւնիների երամը, որ քնած դաշտերի վրայով անցնում է որպէս խաղաղ աշխատանքի աւետաբեր:

Արարատեա՜ն հովիտ, գեղեցի՜կ ես դու գարնանը, երբ ծաղկում են հազար թոյրի ու բոյրի քո ծառն ու ծաղիկը: Հմայի՜չ ես դու, երբ քո հուրհրան ու բազմերանգ ծաղիկները ալեկոծւում են հայրենի քնքոյշ զեփիւռից եւ իրենց սօսափիւնով դառնում քո երջանկութեան անմահ երգը:

Թովի՜չ, կախարդակա՜ն ես դու, Արարատեան սո՜ւրբ հող, թովիչ է քո ամառը բազմաբեղուն, քո ամառը հրէ, երբ թւում է, թէ քո արեւը չի ցանկանում գնալ իր հանգստարանը, վաղ արշալոյսից մինչեւ ուշ երեկոյ մայրաբար շռայլում է իր լոյսի ու ջերմութեան բարիքները, քո դեղձին ու նուռին տալով իր բուրմունքները, իր երանգները, իր ուժն ու իր անոյշութիւնը...

Աշո՜ւն... Ո՛վ կեանքում գէթ մէկ անգամ տեսել է արարատեան աշունը, երբեք չի մոռանայ այն, թէկուզ աշխարհի ամենահեքիաթային վայրում եղած լինի:

Այգիների ցանկապատերի եզրին, առուների ափերին, գիշեր-ցերեկ անոյշ սօսափում են, իրենց սաղարթներն են խշխշացնում հայրենի բարտիները: Զուլալ կարկաչում են առուները, իրենց հետ տանում ոսկեթոյր տերեւները, արնագոյն մասուրը, նարնջացոլ դեղձը, կարմրաթուշ խնձորը, սաթէ տանձը, կրակէ շապիկ հագած փշատը: Ջրերի ափին,, ջրերի կարկաչին ունկնդրում է վարդագոյն զանգակագլուխներով խնձորուկը: Նորից են բարձրանում բուրաւէտ դաղձն ու հազարերանգ ծաղիկները արեւի շողերի ներքոյ: Դեղձենին, սերկեւիլենին եւ ընկուզենին կարծես հեքիաթային տօնածառեր լինեն, որոնք վառւում են բիւրաւոր լոյսերով: Խաղողի որթերը ճկռտում են, հառաչում, տնքում հիւթառատ, բազմերանգ ողկոյզների ծանրութիւնից...

Արարատեա՜ն Դաշտ, թանկ են իմ սրտին հայ մշակի ազնիւ քրտինքով ցօղուած քո իւրաքանչիւր թիզ հողը, քո զաւակների արիւնով ներկուած իւրաքանչիւր քարն ու ժայռը: Թո՛ղ յաւերժ հնչի քո աղուտներն արգասաբերող, քո վերջին քարքարուտները մաքրող, քո հողի վերջին կտորը փայփայող քրտնաթոր որդուդ աշխատանքի երգը՝ հայրենի խաղաղ երկնքի ներքոյ:



Քրիստափոր Թափալցեան

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου